Czym jest ukulele? Ukulele to instrument zaliczany w klasyfikacji naukowej do chordofonów złożonych, a mówiąc bardziej przyziemnym językiem klasyfikacji popularnej – strunowy, szarpany. Najczęściej występuje w formie zbliżonej do miniaturowej gitary i w swoich najpopularniejszych rozmiarach – sopranowym oraz koncertowym – rzeczywiście podobieństwo do gitary klasycznej jest stanowczo zauważalne. W najczęściej spotykanej formie posiada wszystkie cechy „gitarowe” – pudło rezonansowe z mostkiem i otworem, gryf z progami, główką oraz kluczami. Na pierwszy rzut oka różni się oczywiście rozmiarem oraz ilością strun (zwykle ukulele posiada cztery struny). Co do nazwy „ukulele” etymologia tego słowa nie jest do końca jasna, ale przyjęło się, że pochodzi ono z języka hawajskiego i jest połączeniem słów – uku (pchła) i lele (skakać).

Doskonały pomysł na pierwszy instrument

Ukulele to niezwykle wdzięczny instrument. Bardzo trudno jest się zniechęcić do nauki gry na ukulele – nawet na samym początku. Większość osób rozpoczynających swoją przygodę z muzykowaniem zarzuca ten pomysł nie widząc natychmiastowych efektów. W przypadku ukulele już po pierwszych kilkunastu minutach możliwe jest zagranie prostego utworu. Ukulele jest również łatwe w strojeniu – ta niezbędna czynność nie powinna sprawić problemu nawet początkującym. Istnieje sposób na bardzo proste strojenie ukulele ze słuchu, posiłkując się oczywiście w pierwszej kolejności dźwiękiem wzorcowym struny G.

1: Naciśnij V próg na strunie G i porównaj z pustą struną C.
2: Naciśnij IV próg struny C i porównaj z pustą struną E.
3: Naciśnij V próg struny E i porównaj z pustą struną A.
4: Naciśnij II próg struny G i porównaj z pusta struną A.

Jeśli poprawnie wykonałeś poprzednie kroki to otrzymasz ten sam dźwięk na obu strunach.

Oczywiście można w tym celu używać stroików elektronicznych które sprawdzą się praktycznie w każdych warunkach.

Ukulele sopranowe

Ukulele sopranowe to najmniejsza odmiana tego uroczego instrumentu. Potocznie zwany „sopran” jest najczęściej wybieranym typem ukulele na początek swojej przygody z hawajskim instrumentem. Plusem ukulele sopranowego jest niewątpliwie jego wielkość. Można je zabrać praktycznie wszędzie. Zmieści się w większy plecak lub torbę, a odpowiednio zabezpieczone przetrwa niejedną podróż.

Niestety mały rozmiar ma też pewne ograniczenia. Wielkość pudła rezonansowego nie pozwala na bardzo głośne granie – jednak jako instrument domowy lub podróżny sprawdzi się doskonale. Niewielkie odległości między progami mogą też stwarzać trudności osobom o większych dłoniach, ale rozwiązanie dla nich możemy znaleźć akapit niżej.

Ukulele koncertowe

Rozwiązaniem dla osób dorosłych, ale przy zachowaniu nadal kompaktowych rozmiarów jest ukulele koncertowe. Jest to instrument o dłuższej skali (a co za tym idzie o większych odstępach między progami) oraz większym pudle rezonansowym. Rozmiar ukulele koncertowego wpływa na jego głośność i pełnię brzmienia. Oczywiście nadal jest to mały instrument i stroi się go najczęściej tak samo jak wersję sopranową – GCEA.

Zazwyczaj instrumenty w rozmiarze koncertowym wytwarzane są z nieco lepszych materiałów lub z bardziej egzotycznych odmian drewna. Również ogólna jakość wykonania jest zazwyczaj wyższa.

Niezwykła popularność „skaczącej pchły”

Ukulele zyskało dużą popularność na początku XX wieku. Wpływ na to miało przyłączenie Wysp Hawajskich do Stanów Zjednoczonych, a co za tym idzie popularyzacja i rosnąca moda na kulturę i obyczaje mieszkańców Hawajów. Wraz z rozwojem szeroko pojętej muzyki rozrywkowej w drugiej połowie XX wieku ukulele odeszło niejako w niepamięć. Aktualnie przeżywa swój renesans i jest instrumentem wykorzystywanym w wielu gatunkach muzycznych, przez całe spektrum muzyków – alternatywnych, folkowych czy nawet rockowych.

Oczywiście świat ukulele nie kończy się jedynie na instrumentach w rozmiarze sopranowym lub koncertowym. Istnieje wiele odmian ukulele – tenorowe, barytonowe, basowe – o różnej ilości strun i występujące w różnych strojach. Również kształt pudła rezonansowego nie ogranicza się jedynie do kształtu „gitarowego”. Warto jednak zacząć od klasyki i wybrać jeden z podstawowych modeli na początek swojej przygody z ukulele – na eksperymenty przyjdzie jeszcze czas!